Welkom op Rein Menke's Auteursblog

Consistentie in een verhaal vind ik erg belangrijk. Daarom heb ik bij het schrijven van mijn roman veelvuldig gebruik gemaakt van die geweldige toetsencombinatie Ctrl-f. Ik vraag me dan ook vaak af hoe schrijvers in het pre-digitale tijdperk zonder computer konden. Er zullen er ongetwijfeld nog zijn die er geen gebruik van maken, maar voor mij is het een godsgeschenk. Omdat ik thuis niets in goede en geordende staat, zoals de Archiefwet voorschrijft, bewaar, zou het een ramp zijn als ik niet de beschikking zou hebben over zo’n digitale toverdoos. Tijdens mijn haast obsessieve jacht op tegenstrijdigheden zou ik al snel bedolven worden door een fluisterende lawine van flinterdunne vellen papier, afkomstig van de wankele flanken van Mount Manuscript.

Waar blijft de tijd? Je hoort deze verzuchting nog weleens wanneer mensen elkaar na lange tijd weer ontmoeten. Ik weet het niet, net zomin ik het antwoord weet op de vraag wat tijd nu eigenlijk is. Je moet al een filosoof of natuurkundige zijn wil je hier iets zinnigs over kunnen zeggen.

Schrijven leek me een geweldig vak. Lekker in mijn eentje dagenlang op een zolderkamertje mijn fantasie de vrije loop laten, het liefst aan de ruige Ierse westkust met een mooi uitzicht op zee, waar ik naar inspiratie zou kunnen zoeken in het opspattende schuim van de grijze golven. Een plek waar zelfs een writersblock aangenaam zou zijn.

Het schrijven van mijn roman "De Vlucht van de Raaf" gaf me veel plezier, maar ook ongevraagde blikken in de beerput van mijn verleden. Zoals je inmiddels wel weet is het geen autobiografie, maar het zal duidelijk zijn dat het geen toeval is dat de subtitel van deel één "Vervlogen Droom" is.

In december verschijnt deel twee van mijn debuutroman “De Vlucht van de Raaf”. Maar kun je dan nog spreken van een debuut? Volgens het woordenboek is een debuut de eerste keer dat iemand optreedt voor publiek of de eerste publicatie van een auteur, maar dat mag ook thuis. Gelukkig maar, het uitpakken van het eerste exemplaar van deel één van mijn roman, in het bijzijn van mijn vriendin, was al gênant genoeg.

Een paar dagen terug heb ik de derde en hopelijk laatste versie van het definitieve manuscript van deel 2 van "De Vlucht van de Raaf" naar mijn uitgever gestuurd. Net als bij de eerste twee versies, die kennelijk ten onrechte de aanduiding definitief hadden, wist ik zeker dat deze versie foutloos was. Het was nogal een aanname, aangezien ik in de vorige toch weer een aantal foutjes was tegengekomen. Nu echter was ik ervan overtuigd dat alleen iemand met een twijfelachtige voorliefde voor mieren nog een paar fouten zou kunnen vinden. Toch heb ik in het laatste definitieve manuscript nog het één en ander moeten herschrijven. Dat had echter niets te maken met spel- of taalfouten, maar met auteursrechten.

De titel van dit artikel is misschien wat flauw, maar erg toepasselijk. Deze week wil ik het namelijk hebben over ChatGPT en de mogelijke gevolgen daarvan voor schrijvers. Maar wat is het eigenlijk?

In de schrijverswereld wordt al een tijd gediscussieerd over zogenaamde sensitivity readers. Zij hebben als taak boeken van overleden auteurs door te kammen op zoek naar woorden die tegenwoordig gevoelig zouden liggen. Woorden als ‘dik’, ‘lelijk’, 'indiaan' of ‘zwart’. Het gaf me een onrustig gevoel. Had ik dat soort woorden gebruikt in “De Vlucht van de Raaf”? En zo ja, zou men wel inzien dat er geen kwade bedoelingen achter zitten? Het wakkerde mijn angst om verkeerd begrepen te worden weer in alle hevigheid aan, een angst die stamt uit mijn jeugd.

Het uitgeven van een roman is niet zo eenvoudig als je zou denken. Er komt veel meer bij kijken. Eigenlijk is, voor mij tenminste, het schrijven zelf nog het gemakkelijkste. Corrigeren, redigeren en promoten zijn net zo belangrijk in het hele proces, maar het zijn taken die je als auteur maar beter kunt uitbesteden. Helaas liggen de uitgeverijen die dat voor je regelen niet voor het oprapen, en als je er al één vindt moet je eerst maar eens zien je voet tussen de deur te krijgen. Je moet als beginnend auteur dan kiezen: opgeven, stug doorgaan je manuscript naar al die uitgeverijen te sturen en hopen dat je nog voor je eigen uitvaart een contract in de wacht kunt slepen, of je boek in eigen beheer uitbrengen.

Op het moment dat ik dit schrijf is de laatste week van mijn vakantie alweer aangebroken. Als je deel 1 van mijn roman "De Vlucht van de Raaf" al hebt gelezen weet je misschien nog wel hoe de hoofdpersoon Rik zich voelde wanneer zijn vakantie ten einde liep. Mijn roman is weliswaar geen autobiografie, zoals ik al had geschreven in mijn blogpost "To biografie or not to biografie", maar wat dit betreft lijk ik wel heel sterk op hem. In plaats van de Carpe diem-instelling van mijn vriendin over te nemen en onbezorgd te genieten van de laatste week, loop ik door het prachtige landschap van het Lake District met een privéwolk boven mijn hoofd, zelfs op de dagen dat de zon uitbundig schijnt.

Er was eens een ambtenaar die genoeg had van zijn werk op het archief. Het was dodelijk saai, al leek het door de met confetti bespikkelde vloer alsof elke werkdag begon met een feestelijke polonaise. Het was in de tijd dat automatisering nog niet was doorgedrongen tot de afdeling Post- en Archiefzaken van de kleine gemeente, waar hij zijn dagen doorbracht met het vullen van dossiers met papier. In dat ambtenaargrijze verleden was de perforator het belangrijkste gereedschap voor de beoefenaars van wat nu een oud ambacht kan worden genoemd. Het was tegelijkertijd het enige instrument waarmee hun productiviteit kon worden gemeten, wanneer aan het einde van een ellenlange werkdag de inhoud daarvan in een vreugdeloze wolk door het kantoor werd gegooid.

Enthousiast zoemend slurpt mijn scheerapparaat gulzig de tien extra Volts die het Engelse stroomnetwerk biedt op. Mijn spiegelbeeld staart me aan, met bloeddoorlopen ogen na een onrustige nacht op de veerboot van IJmuiden naar Newcastle. Mijn twee-dagen baard van Lubbersiaanse proporties maakt het beeld compleet.

Eindelijk vakantie! Dat wil zeggen: ambtenaar Rein heeft vakantie. Auteur Rein niet. Ideeën en creativiteit gaan nooit met vakantie, er zit geen aan- en uitknop op mijn kop. Het is alweer iets wat ik gemeen heb met Rik, de hoofdpersoon in “De Vlucht van de Raaf”. Hij is altijd met muziek bezig, ook als zijn ambtelijke alter ego moet werken. Tegenwoordig heb ik een soortgelijke afwijking als Rik, maar dan op het gebied van schrijven. Er was echter een tijd dat er ook bij mij altijd muziek in mijn hoofd speelde, zoals je kunt lezen in “Toontje Lager of tandje hoger”.

Het uitbrengen van een roman is voor elke auteur een mijlpaal. Je hebt iets gemaakt waarin je je hart en ziel hebt gestoken, maar nu stel je het bloot aan de wereld. Of die wereld ons dichtbevolkte land is, of slechts je eigen tuintje waar alleen vrienden en familie komen maakt eigenlijk niet uit. Mensen gaan je creatie beoordelen. Sommigen zullen het afschilderen als een monsterlijke draak, anderen misschien wel als een tweede bijbel.

Heb jij dat ook? Dat er bijna voortdurend muziek in je hoofd zit? Ik wel. Logisch, zou je denken. Jij als muzikant… Misschien ben je het vergeten, als is dat haast onmogelijk als je mijn blog volgt, maar ik ben al lang geen muzikant meer. Hooguit een muziekklant, iemand die cd’s en andere geluidsdragers koopt.

‘En nu rust,’ zei Ellen, een goede vriendin, gisteravond tegen mij. Mijn glazige blik als reactie op haar vraag leek haar een beetje onzeker te maken. ‘Ja toch? Je bent de laatste maanden zo druk geweest met je boek, dat heb je wel verdiend.’

De afgelopen tijd heb ik veel tijd gestoken in mijn nieuwe website “Rein Menke’s Schrijfplek”. Het was een race tegen de klok om het op tijd klaar te hebben, vóór de officiële uitgave van deel 1 van “De Vlucht van de Raaf”. Een zware bevalling van een twee-eiige tweeling, maar het is me gelukt! Op beide kindjes ben ik supertrots. Natuurlijk wil ik ze ook goed verzorgen. Groeien ze? Krijgen ze genoeg aandacht?

Eindelijk is deel 1 van mijn roman “De Vlucht van de Raaf” verschenen! Weliswaar nog in de voorverkoop, vanaf de 26e is het echt officieel. Nadat ik mijn contract met Boekscout had ondertekend heb ik dit auteursblog opgezet, met als doel je op de hoogte te houden van de ontwikkelingen rond de uitgave van mijn boek, maar ook om je te vermaken met blogposts die het lezen van mijn boek nog leuker maken.

Het is woensdagmorgen, mijn vrije dag! Toch loopt de wekker om zeven uur af, alsof het een gewone werkdag is. Zonder mijn gebruikelijke gevloek zet ik hem uit, ook al weet ik dat ik vandaag harder zal moeten werken dan op kantoor. Als je weet wat ik doe voor de kost zul je nu ongetwijfeld beweren dat dat ook niet anders kan. Je hebt gelijk: de woorden hard werken en ambtenaar in één zin staan garant voor een flauwe mop waarmee je desondanks altijd weer de lachers op je hand zult krijgen.

Vorige week schreef ik over mijn oude liefde, de gitaar. Deze week wil ik het hebben over mijn nieuwe liefde: schrijven. Eigenlijk is het mijn eerste. Nog voordat ik de gitaar ontmoette had ik me al het hoofd op hol doen brengen door wat ik nu voor het gemak maar even “de pen” zal noemen, al klinkt dit niet bepaald romantisch. Het is wel een toepasselijke benaming aangezien ik dit schrijversgereedschap als iets mannelijks zie. Het zal onbewust iets met de vorm te maken hebben, omdat ook dit woord, net als gitaar, mannelijk en vrouwelijk kan zijn.

De hoofdpersoon Rik van der Sluis van “De Vlucht van de Raaf” is gitarist. Zo ziet hij zichzelf tenminste, maar eigenlijk is hij een ambtenaar met als hobby gitaarspelen. Laat het hem maar niet horen! Voor hem is het allesbehalve een hobby: het is zijn lust en zijn leven, al wordt het eerste hem maar al te vaak ontnomen, door alles en iedereen behalve hemzelf.

Mijn vriendin geeft een ferme ruk aan het dekbed. ‘Wat lig je toch te woelen!' Ik voel de kou over mijn naakte, bezwete lichaam glijden, maar doe geen poging het beddengoed terug te veroveren. Ik weet dat het zinloos is. In bed is ze een echte pitbull: ze grijpt wat ze wil en laat het pas los als ze er genoeg van heeft. De keren dat ik het toch probeerde eindigden steevast in opwinding, helaas van het verkeerde soort.

Wat heeft me bezield! In mijn vorige artikel Had ik Wilders maar gekozen! schreef ik dat ik de sluier waarachter mijn roman De Vlucht van de Raaf verborgen gaat wat verder op zou lichten. Soms ben ik wat onbezonnen, weliswaar in mindere mate dan de hoofdpersoon Rik die zich daardoor herhaaldelijk nog veel erger in de nesten werkt, maar ik heb het me nu ook behoorlijk lastig gemaakt. Want hoe vertel je iemand waar een roman over gaat, zonder teveel weg te geven van de plot?

De promotiecampagne in verband met het verschijnen van deel één van mijn roman De Vlucht van de Raaf op 12 juli a.s. draait op volle toeren. Soms voel ik me meer reclamemaker dan schrijver en ik heb regelmatig nachtmerries waarin Loeki de Leeuw me bespringt. Asjemenou!

Nog slaperig grijp ik naar mijn smartphone die naast mijn bed ligt om het aantal facebookmeldingen te controleren. Het zijn er slechts twee. Twee!!! Miljoenen facebookgebruikers en ik heb slechts twee meldingen. Ik bedenk me dat het maar goed is dat ik mezelf heb aangeleerd voor het slapengaan mijn telefoon op stil te zetten. Stel je toch eens voor: twee keer gewekt worden door een irritant piepje, al zou menig zestigplusser er direct voor tekenen als hij slechts twee keer per nacht zijn bed uit zou moeten… Mijn sarcasme helpt maar even om de hopeloze realiteit te verbloemen: ik kom aandacht tekort! Zo verkoop ik mijn roman nooit!

In dit artikel wil ik je wat vertellen over de inspiratiebron van mijn roman De Vlucht van de Raaf, zonder welke de raaf misschien wel nooit uit zijn ei was gekropen.

Dit artikel gaat niet over sport. Het is niet dat ik daar een hekel aan heb: ik mag graag kijken naar atletiek en ook wielrennen kan rekenen op mijn aandacht, al heeft het soms verdacht veel weg van het observeren van groeiend gras. Mogelijk wordt mijn tolerantie voor ellenlange uitzendingen, met beelden van in strak lycra gehulde mannen begeleid door tenenkrommend commentaar, veroorzaakt door het feit dat ik dan regelmatig wegen zie waar ik ooit, weliswaar aanzienlijk langzamer, zelf heb gefietst. Maar dat was in een vorig leven toen ik mezelf wielrenner noemde, tegenwoordig ben ik schrijver…

Is “De Vlucht van de Raaf” een biografie, of zelfs een autobiografie? Telkens als dit me wordt gevraagd hoor ik Hamlet zeggen: 'That is the question', al had zijn vraag, 'To be or not to be', betrekking op de aanzienlijk diepzinniger kwestie of het beter is te leven of dood te zijn. Een vreemde associatie dus.

Vrijdag 12 juli, de releasedatum van deel 1 van De Vlucht van de Raaf, nadert met rasse schreden. Het manuscript is definitief goedgekeurd en de vorderingen van Hennie Witkamp met het schilderen van de coverafbeelding zijn indrukwekkend. Ook heb ik inmiddels mijn auteursblog en facebookpagina gelanceerd waar ik probeer jullie te informeren, te vermaken en  nieuwsgierig te maken naar mijn roman. Met plezier, omdat dit voornamelijk neerkomt op het putten uit mijn creatieve bron die gelukkig nog lang niet is opgedroogd: het tweede en laatste deel van De Vlucht van de Raaf zit inmiddels in de correctiefase en ik ben alweer bezig aan een nieuwe roman. Reden genoeg om mij te blijven volgen op mijn auteurspagina op facebook en natuurlijk dit blog.

De voorbereidingen voor de uitgave van mijn roman "De Vlucht van de Raaf" zijn in volle gang. Drukke tijden…

Eigenlijk houd ik er niet zo van om het over mezelf te hebben. Wat is daarvan de reden? Is het mijn angst dat ik niet interessant genoeg ben? Of ben ik bang dat anderen me egocentrisch zullen vinden?