Kunstmatige intelligentie? Ai!!!

De titel van dit artikel is misschien wat flauw, maar erg toepasselijk. Deze week wil ik het namelijk hebben over ChatGPT en de mogelijke gevolgen daarvan voor schrijvers. Maar wat is het eigenlijk?

Toen in 2001 de film “A.I.: Artificial Intelligence” uitkwam moest menig kind, jonger dan de adviesleeftijd van 12 jaar, na het zien ervan door de ouders voor het slapengaan worden gerustgesteld. Het was allemaal niet echt en dat zou het ook nooit worden. Het is inderdaad nog niet zover dat robots de dominante soort zijn op onze planeet, maar als de ontwikkelingen op dit gebied zo snel blijven gaan als de laatste jaren, dan ben ik blij dat ik geen kinderen naar bed hoef te brengen.

ChatGPT is maar één van de toepassingen van kunstmatige intelligentie of A.I., die in de verkeerde handen tot resultaten kan leiden die de uitroep ‘Ai!’ wel degelijk rechtvaardigen, flauw of niet. Het is simpel gezegd een computerprogramma waarmee je op kunstmatige wijze teksten kunt genereren, en natuurlijk kan hier gemakkelijk misbruik van worden gemaakt. Denk hierbij aan studenten die hele scripties schrijven met behulp van talenknobbel Boelie de Robot, maar ook aan cybercriminaliteit. En wat te denken van misinformatie of nepnieuws, geschreven door manipulators die de wereld stiekem naar hun hand willen zetten?

De gevolgen van A.I. kunnen in potentie zelfs zo pijnlijk worden dat ‘Ai!’ de lading niet meer dekt en er moet worden overgeschakeld naar steviger krachttermen als ‘Deksels!’ of ‘Asjemenou!’ En het gaat verder dan het geschreven woord: kunstmatige intelligentie zal ooit alles kunnen uitvoeren wat de mens bedenkt. Een angstaanjagende gedachte voor deze voormalig utopist, die niet meer gelooft dat de mens per definitie goed is. Je kunt immers geen misdaad bedenken of die is ooit al eens gepleegd, simpelweg omdat de slechtste mensen de meest ongeremde fantasie lijken te hebben. Een samenwerking tussen hen en Boelie de Robot kan desastreuse gevolgen hebben.

Misschien denk je nu dat ik overdrijf en ja, natuurlijk doe ik dat. De artikelen op mijn blog zijn geschreven met een knipoog, weet je nog? Toch bekruipt me het gevoel dat er ooit een tijd zal komen waarin dit niet meer wordt gezien als een overdreven artikeltje. Want wie had ooit kunnen bedenken dat ChatGPT, een chatbot met kunstmatige intelligentie, dialogen zou kunnen voeren met mensen? De term chatbot lijkt al akelig veel op het woord robot. Hoe lang zal het nog duren voordat we moeten toegeven dat de makers van Paulus de Boskabouter met Boelie de Robot hun tijd ver vooruit waren?

Een bewijs dat het nu al erger is dan ik dacht, kreeg ik vandaag. Door omstandigheden had ik meer moeite dan ooit om een onderwerp voor mijn wekelijkse blogartikel te verzinnen. Ik ben niet zo’n hypochonder, maar toch begon ik al te vrezen dat ik aan de schrijversziekte “Writers Block” leed.

Op dat moment kwam plotseling de term ChatGPT in me op. Ik had er wel van gehoord, maar had me er nooit verder in verdiept omdat ik het niet nodig dacht te hebben. De ingeving verontrustte me. Was het toeval dat, juist op dat moment, het onderwerp kunstmatige intelligentie of A.I. in me opborrelde? Of was het een computervirus, gemuteerd tot een nieuwe Covid-variant, dat mijn gedachten beïnvloedde? Het werd pas echt eng toen de titel van het artikel door mijn hoofd schoot, mede omdat ik nooit zulke flauwe woordgrapjes* maak: “Kunstmatige intelligentie? Ai!!!” Werd dat me ingegeven door  ChatGPT?

De gedachte bleef me bezighouden. Ik moest mezelf ervan overtuigen dat ik me gedroeg als een paranoïde idioot en zocht de hulp van Google, zonder te luisteren naar het stemmetje in mijn achterhoofd dat me influisterde dat dit misschien ook geen toeval was. Al snel zat ik op ChatGPT, waar je een chatbot kunt vragen iets te schrijven.

Met trillende vingers typte ik: “Maak een grap met het woord kunstmatige intelligentie, waarbij het antwoord uit twee letters bestaat.”

Zo’n robot zou toch geen humor hebben? Hiermee zou ik het bewijs leveren dat het allemaal wel meevalt. Ik gaf een onnodig harde dreun op de entertoets, als een rechter die het vonnis bekrachtigt met zijn hamer.

Binnen een seconde kwam de robot met zijn dijenkletser:

“Wat zegt kunstmatige intelligentie als je vraagt of het kan schaken?” Antwoord: “Ai!”

De haren rezen mij te berge. Klik hier als je wilt zien hoe dat eruitziet). Het was namelijk bijna hetzelfde grapje als dat ik uit mijn vermeend natuurlijke brein had getoverd! Boelie had niet alleen gevoel voor humor, maar ook nog eens van hetzelfde hoogstaande niveau als dat van mij.

Maar als dat zo is, wat kun je dan allemaal wel niet schrijven met ChatGPT? Een promotiemail? Een gedicht? Een artikel voor een blog? Of zelfs een roman? De mogelijkheden lijken onbegrensd en liggen ook nog eens voor iedereen voor het oprapen. Iedereen kan nu iets fatsoenlijks schrijven en, erger nog, iedereen kan auteur worden! Het is broodroof voor de ware auteur die zijn bloed, zweet en tranen in zijn werk stopt, al gaat het in mijn geval slechts om kruimeldiefstal.

Ik had mijn mening gevormd en begon te schrijven. Alsof de digitale duivel me op de hielen zat had ik het in no time af. Tevreden over mijn tirade over kunstmatige intelligentie, zonder hulp van enen en nullen, één nul die mijn schrijfwerk doet is al meer dan genoeg, besloot ik mijn artikel met de woorden dat A.I. verboden zou moeten worden.

Nu hoefde ik alleen nog maar een leuke afbeelding te zoeken om bij mijn blogartikel te plaatsen. Na een tijdje vruchteloos zoeken in de database met rechtenvrije plaatjes startte ik Adobe Firefly op. Het is een geweldig programma waarmee je indrukwekkende afbeeldingen kunt maken. Ik had er al vaker gebruik van gemaakt. Argeloos typte ik de opdracht waarmee het programma aan de gang moest gaan. Binnen een minuut had ik een schitterende afbeelding, die precies verbeeldde wat ik had bedacht, maar nooit zelf had kunnen maken.

Het mooie van Firefly is dat de plaatjes die je maakt jouw eigendom zijn. Het zijn jouw creaties en van jou alleen. Pas op het altijd weer triomfantelijke moment dat ik ‘© Rein Menke’ onder het plaatje typte drong het tot me door: ik had dit niet alleen gedaan! Ik had er nooit bij stilgestaan dat Firefly niets meer of minder is dan een variant van ChatGPT, de digitale schilderdoos van Boelie. Een robot, die zelfs van iemand met de motoriek van een vingerplant een kunstschilder of fotograaf zou kunnen maken, had me geholpen!

Ik realiseerde me dat mijn hele artikel door deze constatering ongeloofwaardig was geworden. Ik moest dus opnieuw een onderwerp bedenken. Voordat ik er erg in had vroeg ik de chatbot: “Schrijf een blogartikel over kunstmatige intelligentie en de mogelijke gevolgen daarvan voor een schrijver.”

* Als je een flauwe grap vindt in deel 1 van “De Vlucht van de Raaf”, meldt dit dan in het Meldpunt onder dit artikel.

______________________________________________________________________________________________________________________________________

Leuk als je dit bericht wilt delen door te klikken op onderstaande icoontjes. En voel je vrij om een reactie en/of sterrenbeoordeling te plaatsen, ik ben benieuwd naar je mening!

Je emailadres wordt niet getoond. Je kunt je reactie altijd weer laten verwijderen via de contactbutton onderaan de pagina.